تاثیر آموزش راهبردهای شناختی بر عملکرد مهارت های ادراکی- حرکتی و حافظه کاری در دانش آموزان با مشکلات ویژه یادگیری در شهر شیراز

هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر آموزش راهبردهای شناختی بر مهارت های ادراکی- حرکتی و حافظه کاری در دانش آموزان با مشکلات ویژه یادگیری بود. در این پژوهش از روش آزمایشی، طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش 80 نفر از دانش آموزان رده سنی 10-7 سال مرکز مشکلات ویژه یادگیری «رودکی» شهر شیراز بود که از این تعداد 30 نفر نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و این افراد به دو گروه 15 نفری به طور تصادفی تقسیم و از نظر ویژگی های سن، هوش و نوع اختلال همتاسازی شدند.در مرحله پیش آزمون از آزمون های «بندر گشتالت» و «حافظه کورنولدی» برای اندازه گیری مهارت های ادراکی- حرکتی و حافظه کاری استفاده شد سپس آموزش راهبردهای شناختی در قالب یک بسته آموزشی به شکل گروهی (گروه های 3 تا 4 نفره) به مدت 15 جلسه 50 دقیقه ای در گروه آزمایش اجرا شد و در طول این مدت برای گروه های کنترل نیز از شیوه های آموزش رایج در مرکز استفاده شد. پس از اتمام دوره آموزشی مورد نظر، پس آزمون از هر 2 گروه آزمایش و کنترل گرفته شد و داده ها مورد تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای شناختی بر عملکرد مهارت های ادراکی- حرکتی تاثیر داشت و باعث کاهش خطاهای ادراکی در گروه آزمایش شده بود همچنین آموزش راهبردهای شناختی بر عملکرد حافظه کاری تاثیر داشت و باعث افزایش نمره آزمون حافظه کاری شده بود. توانایی یادگیری تا حد بسیاری به حافظه وابسته است. تاثیرات یک تجربه یادگیری می بایست حفظ و نگهداری شود تا پس از متراکم شدن این تجربیات یادگیری رخ دهد. وجود یک مشکل در حافظه می تواند باعث بروز نشانگان های متفاوتی شود که همگی به ماهیت و درجه شدت این دشواری و به تکلیفی که باید یاد گرفته شود بستگی دارد (کرک، چالفانت، 1999). شگفت آور نیست که حافظه بر حسب اهداف کسانی که به دنبال یک تعریف جامع از آن بوده اند به طور بسیار متفاوتی تعریف شده باشد. هیلگارد و بوئر1 (1981)، حافظه را به عنوان «قدرت ذهنی برای نگهداری و به یاد آوردن تجربیات گذشته و یا توانایی به خاطر آوردن» تعریف کردند. حافظه یکی از بنیان های یادگیری، تفکر، خلاقیت، برنامه ریزی و رفتار روزمره ی ما را تشکیل می دهد، بدون حافظه یادگیری مفهومی نخواهد داشت. این که می توانیم بخوانیم، بنویسیم، حساب کنیم حتی صحبت کنیم همه نشانه هایی از اهمیت و نقش حافظه است، ظرفیت و توانایی حافظه درافراد مختلف متفاوت است (محمود پور، 1383). حافظه ترکیبی از سه عملکرد زیر می باشد: 1- طبقه بندی اطلاعات 2- توانایی حفظ و نگهداری برای استعدادهای بعدی 3- توانایی فراخوانی و یا بازشناسی و به یاد آوردن اطلاعات طبقه بندی و نگهداری شده».